Hoe ziet goed leesonderwijs eruit?

OCHTEN - In de wirwar van publicaties en goedbedoelde adviezen is het soms moeilijk om zicht te houden op de aspecten die er écht toe doen in het leesonderwijs. In dit stuk zijn enkele belangrijke wetenschappelijke bevindingen op een rij gezet.

•  Het is onlogisch om technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leespromotie apart van elkaar te onderwijzen.
•  Leesplezier is de essentie van goed leesonderwijs.
•  Besteed veel minder tijd aan het oefenen van wisselrijtjes maar laat kinderen leeskilometers maken.

Wist je dat het onlogisch is om technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leespromotie apart van elkaar te onderwijzen?

In de huidige onderwijspraktijk wordt lezen vaak opgedeeld in drie aparte delen: technisch lezen, begrijpend lezen en leespromotie. Dat is eigenlijk vreemd, want die drie aspecten hangen nauw samen (2). Ook woordenschat komt vaak afzonderlijk aan bod. In goed leesonderwijs worden technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leesplezier zo veel mogelijk met elkaar gecombineerd. De inhoud en context moeten daarbij centraal staan. Wat heeft een kind er immers aan als het de tekst uit het geschiedenisboek wel kan verklanken, maar niet begrijpt wat er staat? Het echte doel van lezen – snappen wat er in een tekst staat – mag dus niet vergeten worden.

Praktijktip: bedenk stellingen

Goed leesonderwijs is dus geïntegreerd. Om daartoe te komen is van belang dat kinderen oefenen met verklanken op een natuurlijke manier, met boeiende teksten die een betekenisvolle context bieden. Na het lezen kun je ze naar aanleiding van een tekst bijvoorbeeld eens stellingen laten bedenken. Andere kinderen moeten dan beredeneren welke stellingen kloppen en welke niet. Door kinderen uit te dagen bepaalde woorden te gebruiken in de stellingen integreer je ook woordenschat. Bespreek wel de kwaliteit van de stellingen en geef zelf ook voorbeelden. In geïntegreerd leesonderwijs wordt kinderen duidelijk dat technisch lezen een middel is en niet een doel op zich (3).

> Lees meer over hoe goed leesonderwijs eruit ziet